نسخ خطی کتابخانۀ ملی حکیم ابوالقاسم فردوسی تاجیکستان

author

  • عبدالله‌جان یوسف‌اف استادیار
Abstract:

نسخه‌های قدیمی جزئی از آثار و هویت ملی هر قوم و ملت به‌شمار می‌رود. خوشبختانه برخی از این آثار در جمهوری تاجیکستان تا امروز محفوظ مانده‌اند. یکی از مهم‌ترین مراکز نسخ خطی تاجیکستان شعبۀ دست‌خط‌های شرق کتابخانۀ ملی «ابوالقاسم فردوسی جمهوری تاجیکستان» است که به‌مدد گروهی از دانشمندان معتبر ازجمله استاد صدرالدین عینی، باباجان غفوراف، عبدالغنی میرزایف و... تأسیس شده است. شایان ذکر است که در سال ۱۹۵۳م حدود ۴۰۰۰ نسخۀ نادر از کتابخانۀ ملی فردوسی به آکادمی علوم تاجیکستان انتقال داده شد که این عمل سهو باعث خالی شدن این کتابخانه از گنجینۀ گرانبهایی شد. رهبران وزارت فرهنگ درپی این اقدام درصدد جبران آن شدند و بدین ترتیب گروهی مأمور جمع‌آوری نسخه‌های خطی از شهرها و ناحیه‌های جمهوری شدند. طی حدود هفتاد سال برای بار دوم در این شعبه بیش از ۲۲۰۰ نسخۀ گرانبها فراهم شد که متعلق به سده‌های ۱۳-۱۹م هستند. اما متأسفانه از سال‌های دهۀ نود به این سو این کار به شیوۀ قبل ادامه نمی‌یابد. بیش از ۸۰-۸۵ درصد ذخیرۀ دست‌نویس‌های این شعبه به خط و زبان فارسی است. ازجملۀ این نسخ می‌توان به تاریخ طبری، تاریخ فیروزشاهی، دیوان جامی، شاهنامۀ فردوسی و... اشاره کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گنجینۀ نسخ خطی انستیتو شرق‌شناسی و میراث خطی آکادمی علوم تاجیکستان

گنجینه‌های دست‌نویس شرقی آکادمی علوم جمهوری تاجیکستان بزرگ‌ترین مخزن نسخه‌های دست‌نویس در تاجیکستان و یکی از مراکز مهم یادگارهای خطی فارسی و شرقی در آسیای مرکزی است. این گنجینه در سال ۱۹۵۳م به فرمان حکومت جمهوری شوروی تاجیکستان تأسیس شد و هدف آن جمع‌آوری نسخ خطی و تحقیق همه‌جانبه و عمیق دربارة آن‌ها بود. هم‌اکنون در این گنجینه بیش از ۵۷۶۰ جلد نسخۀ خطی و ۶۴۰۰ جلد کتاب چاپ سنگی موجود است. اکثر دس...

full text

تطبیق جدایی دین و سیاست از نگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی و سعدی شیرازی

اگرچه به اعتقاد برخی، ادبیات پارسی بعد از ورود اسلام به سرزمین ایران «دو قرن سکوت» را در پی داشت اما سیاست و اندیشه ایرانشهری همچنان روند حرکت خود را طی کرد. کسانی که امپراطوری ایران را به دست آوردند، با ساختار حکومتِ نو، آشنایی نداشته، لذا برای حکومت بر سرزمین‌های در اختیار، مجبور به بهره مندی از ساختار نظام سیاسی این امپراطوری بودند. آثاری که به عنوان «سیاستنامه» نوشته می‌شد، روش حکومت داری را...

full text

فردوسی، هفت بزم وآموزش مهارتهای اجتماعی «مقدمهای روان شناختی بر داستان هفت بزم شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی»

این پژوهش بر آن است که مقدمه‌ای را بر داستان هفت بزم نگاشته و آن را به صورت مقاله‌ای تحلیلی در اختیار پژوهشگران و مدرسان آموزش مهارت‌های اجتماعی و سایر خوانندگان علاقمند قرار دهد. دکتر محمد یوسف محقق مالزیایی معتقد است، همان گونه که غربی‌ها فلسفه، نجوم، طب و ریاضیات اسلامی را اروپایی یا غربی کردند، مسلمانان نیز می‌باید نظریه‌های ارتباطی را که اروپائیان در آنها پیشرفت کرده‌اند، اسلامی کرده و مور...

full text

فهرستنویسی نسخ خطی در کتابخانه ملی ایران: روندها و رویه‌ها

هدف: در ایران، برای فهرستنویسی نسخ خطی دیدگاه‌ها و رویه‌های متعدد وجود داشته و دارد. براساس تفاوت‌های موجود، فهرستنویسی نسخ خطی در ایران به سه شیوه تقسیم شده است: 1) سنتی، 2) میانه، و 3) مدرن. پژوهش حاضر به بررسی فهرست‌های 22 جلدی کتابخانه ملی بر‌اساس این سه دوره پرداخته است. روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به روش پیمایشی توصیفی اجرا شده است. دادهای پژوهش بر‌اساس سیاهه وارسی، متشکل از 23 معیار، ...

full text

گنجینۀ نسخ خطی انستیتو شرق شناسی و میراث خطی آکادمی علوم تاجیکستان

گنجینه های دست نویس شرقی آکادمی علوم جمهوری تاجیکستان بزرگ ترین مخزن نسخه های دست نویس در تاجیکستان و یکی از مراکز مهم یادگارهای خطی فارسی و شرقی در آسیای مرکزی است. این گنجینه در سال ۱۹۵۳م به فرمان حکومت جمهوری شوروی تاجیکستان تأسیس شد و هدف آن جمع آوری نسخ خطی و تحقیق همه جانبه و عمیق درباره آن ها بود. هم اکنون در این گنجینه بیش از ۵۷۶۰ جلد نسخۀ خطی و ۶۴۰۰ جلد کتاب چاپ سنگی موجود است. اکثر دس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 22

pages  173- 174

publication date 2009-03-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023